Zarządzanie granicami Unii Europejskiej, migracje a bezpieczeństwo wewnętrzne

6 min read

Ostatnie lata pokazują jak bardzo nasiliły się fale migracyjne ludności z tak zwanych państw trzecich. Ochrona i kontrola granic przez służby graniczne to ważny element bezpieczeństwa wspólnoty. Aby jednak granice wewnętrzne i zewnętrzne były odpowiednio chronione muszą być również dobrze zarządzane. W tej kwestii państwa członkowskie Unii Europejskiej prowadzą wspólnie politykę zintegrowaną zarządzania granicami.

Sam pomysł wspólnego zarządzania granicami Strefy Schengen narodził się między 14 a 15 grudnia 2001 roku kiedy to miał miejsce szczyt Rady Unii Europejskiej w Laeken. Pomysł ten powstał po to aby odpowiedzialność i finanse zostały podzielone na państwa członkowskie leżące na obrzeżach Wspólnoty, i tym samym narażone na większe ryzyko niebezpieczeństwa co dotyczyło przyszłej ochrony ich granic zewnętrznych. Pomysł ten musiał uwzględniać również spostrzeżenia reszty państw członkowskich, nie tylko tych, których granice były granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej.

Głównym problem, który powstał na bazie tej koncepcji to problem wprowadzenia tych rozwiązań w praktyce, tak aby nie naruszyć płynności swobodnego przemieszczania się ludności, towarów i usług.

Idea ta zakładała przyjęcia przez wszystkie państwa członkowskie założeń i regulacji prawnych dotyczących kontroli ruchem granicznym.

Aby podzielić powstające koszty Komisja pracująca nad wdrożeniem tego pomysłu miała zamiar powołać tak zwany EuropeanCorps of BorderGuards – Europejski Korpus Straży Granicznej. Dzięki temu koszty zostałyby podzielone między wszystkie państwa członkowskie. W efekcie długotrwałych obrad została jednak powołana instytucja zwana Agencją FRONTEX opisana już we wcześniejszym podrozdziale. Stworzenie takiego instrumentu w ramach Unii Europejskiej było ważnym manewrem, który pomógł w rozwoju dalszej ochrony i zarządzania granicami.. Agencja Frontex wspiera także prace Komisji Europejskiej w zakresie spraw techniczno-operacyjnych.

Polityka prowadzona w zakresie zarządzania granicami jest swego rodzaju zwornikiem między granicami zewnętrznymi Unii Europejskiej a wszystkimi członkami Strefy Schengen.

Polityka ta wszystkie swoje działania opiera na różnych formach współpracy między unijnymi organizacjami, którymi są : Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej, Europejska Sieć Patroli, Zespół Szybkiej Interwencji na Granicy oraz Europejski System Nadzoru Granicznego.

Unia Europejska cały czas się rozszerza i przyjmuje nowych członków, jednakże każdy dodatkowy członek to problem bezpieczeństwa na jego granicach zewnętrznych. Ponieważ kontrola graniczna została na granicach wewnętrznych prawie całkowicie zniesiona istotna kwestią pozostaje skuteczne zarządzanie granicami, aby ruch graniczny odbywał się płynnie i nie powodował żadnych szkód dla obywateli. Toczące się w państwach trzecich wojny domowe, kryzysy spowodowały w ostatnich latach silną presję jaką były wielki fale uchodźców szczególnie zza Morza Śródziemnego. Fale migracyjne odbywają się zazwyczaj w określonych kierunkach zwanymi szlakami migracyjnymi.

Główne takie szlaki to przede wszystkim:

• prowadzący z zachodu z Afryki w kierunki granic z Hiszpanią
• szlak centralny z Afryki w kierunku granic z Włochami
• prowadzący ze wschody z półwyspu Azji Mniejszej do Grecji
• szlak wschodnioeuropejski do granicy Polski

Dokumenty europejskie przedstawiające kwestię bezpieczeństwa kładą szczególny nacisk na sprawę walki z terroryzmem, przestępczością zorganizowaną i handlem ludźmi.
Jest wiele problemów dotyczących skuteczności zarządzania granicami choćby biorąc pod uwagę fakt i znaczenie wielkości nielegalnej migracji. Bezprawne a zarazem często niekontrolowana migracja spowodowała paraliż niektórych instytucji europejskich.
Kraje członkowskie nie były wstanie poradzić sobie z rejestrowaniem i wydawaniem zezwoleń na pobyt dla nielegalnych imigrantów.

Sprawy związane z zarządzaniem granicami powierzono wspólnie wszystkim państwom członkowskim. Takie działania spowodowały zrzucenie części odpowiedzialności na państwa posiadające granice zewnętrzne Unii Europejskiej. Niestety mała solidarność między państwami unaoczniła wiele problemów, toteż postanowiono większą część zadań rozwiązywać poprzez organizacje z poziomu Unii Europejskiej. Są to organizacje takiej jak Frontex oraz organizacje omówione już we wcześniejszych podrozdziałach.

Można śmiało stwierdzić, że organy unijne po części bagatelizowały sprawę, zdecydowana reakcja instytucji pojawiła się natomiast w trakcie kiedy nasiliły się fale uchodźców z państw trzecich.

Od tej chwili głównym celem polityki Unii Europejskiej stało się projektowanie i stopniowe wdrażanie wspólne zarządzanie granicami. Proces ten musi się według nowych planów odbywać na dwóch równoległych poziomach, zarówno Unii Europejskiej jak i państw członkowskich całej Wspólnoty. Postawiono sobie jeden wspólny cel minimalizowanie zagrożeń oraz likwidacja skutków zagrożeń w czasie kryzysów.

Unia Europejska ma przed sobą ciągle nowe problemy i szereg różnych wyzwań. Na kolejne lata są planowane różnego rodzaju przedsięwzięcia i projekty, które mają na celu usprawnić dotychczasową politykę bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej.
Przedsięwzięta te w szczególności brane pod uwagę takie obszary jak:

• rozległe i całościowe działania na tle bezpieczeństwa wewnętrznego
• wspólne zarządzanie granicami, przede wszystkim zewnętrznymi
• koordynacja działań między organami sprawiedliwości dotyczącymi spraw o charakterze karnym
• wymiana informacji między krajami członkowskimi
• dogłębne stosowanie środków zabezpieczających
• zagwarantowanie odpowiedniej kontroli nad działaniami bezpieczeństwa wewnątrz państw Unii Europejskiej
• wdrażanie nowych technologii i prowadzenie szkoleń
• współpraca z państwami trzecimi
• ciągły rozwój instytucji przygotowanych do pełnienia służb kontroli na granicach

Podsumowując, można powiedzieć ze podejmowane działania oraz środki prewencyjne dotyczące między innymi zarządzania i zabezpieczania granic możemy sklasyfikować na:

• bazy danych, głównie są to systemy (Eurodac), (SIS II), (VIS)
• środki pieniężne dla zarządzania granic przekazywane poprzez Fundusz Granic Zewnętrznych
• środki prawne , uwzględniając w szczególności przepisy dotyczące regulacji i zasad przekraczania granic na przejściach granicznych
• zasoby instytucjonalne na czele których stoi Frontex
• środki zwalczające bezprawny wjazd i pobyt w Unii Europejskiej

You May Also Like

More From Author

+ There are no comments

Add yours